Komputer, telewizja a czas wolny

Chyba nikogo to nie zdziwi jak napiszę,  iż współcześnie duża grupa rodziców żyje w ciągłym pośpiechu, któremu towarzyszy wszechobecny stres i jak się to już popularnie przyjęło ciągły brak czasu. Praca, przeróżne obowiązki, sprawy do załatwienia… z tego powodu coraz większa grupa dzieci skazana na samotne popołudnia. Czas ten coraz częściej wykorzystywany jest przed ekranem komputera, grając w przeróżne gry, bawiąc się tabletem, telefonem, a dla urozmaicenia oglądając bajki bez żadnych ograniczeń czy kontroli. Dzisiaj większość z nas nie wyobraża sobie życia bez nowinek współczesnego świata, wszystkie one przeniknęły do szeroko rozumianego życia społecznego, pokonując bariery wiekowe. Najniebezpieczniejszym zjawiskiem jest to, że towarzyszą nawet najmłodszym, stając się nierozerwalną częścią ich codzienności. Rodzice gdzieś tam w tym swoim zabieganiu, pędzie życia zapominają o przeróżnych zagrożeniach dla rozwoju swojego dziecka jakie może wyrządzić zbyt długie spędzanie czasu przed ekranem komputera czy telewizora. Mam tu na myśli różne dysfunkcje, a pierwszą z nich  to chociażby wada postawy.  Dzieci korzystające z komputera w nieodpowiedni sposób coraz częściej odczuwają bóle pleców, kręgosłupa, usztywnienie mięśni z powodu nieprawidłowej pozycji ciała, zmęczenie, rozdrażnienie, zaczerwienienie i pieczenie oczu itd. W rozwoju fizycznym dziecka nie da się ominąć żadnej fazy rozwojowej, a w wyniku nadmiernej liczby informacji, dziecko traci umiejętność ich selekcjonowania. Nieodpowiednie zakres tematyczny może spowodować zaburzenia emocjonalne, społeczne, problem z odróżnieniem świata gier, świata bajek od realnego życia, w którym dziecko funkcjonuje na co dzień. Do tego dochodzą jeszcze problemy z koncentracją i komunikacją, a w rezultacie dzieci stają się aspołeczne z powodu braku kontaktu z rówieśnikami chociażby na placu zabaw. Należy pamiętać, że aby ograniczyć nadmierne korzystanie przez dziecko z komputera to warto zaproponować mu coś w zamian. Tylko od nas dorosłych zależy jak to będzie forma aktywności ciekawa dla dziecka i nas samych.

Specjaliści podają, że nawet wiele dzieci z autyzmem zdecydowanie zbyt dużo czasu spędza przed telewizorem czy ekranem komputera. Zdarza się, iż niektóre z nich wciąż oglądają te same bajki, filmy, wychwytując znane obrazy czy dialogi. Niektóre stają lub siadają bardzo blisko urządzenia, dotykając monitora, ekranu ręką, czasami twarzą w celu osiągnięcia doznań wynikających z oddziaływań elektrostatycznych. Jest też grupa, która może wpatrywać się w migające obrazy lub jaskrawe światło. Należy w miarę możliwości zdecydowanie ograniczyć taką formę stymulacji, taki rodzaj spędzania wolnego czasu. Należy tutaj zaznaczyć, iż odpowiednie programy telewizyjne, komputerowe mogą być ważnym narzędziem we wspieraniu rozwoju  naszego dziecka, jak również dostarczać mu dużo frajdy i radości.

Pamiętam czas jak Szymonek skończył trzy latka i jedna z pań terapeutek w ramach nagrody za zaangażowanie w zajęciach terapeutycznych wprowadziła zabawy z wykorzystaniem komputera. Na początku były to bardzo proste układanki i dobieranki, które sprawiały ogromną radość synowi. Najważniejsze dla nas było chyba to, że zaczął panować na myszką komputera i ciągle podejmował nowe wyzwania. Później po konsultacji z terapeutkami zakupiliśmy Szymonkowi do domu klika różnych płyt, o różnej skali trudności i to syn dokonywał wyboru co chciałby w danym dniu przećwiczyć. Były to loteryjki, puzzle, kolorowanki, podpisywanie obrazków, składanki, liczenie, numerowanie, figury geometryczne, dodawanie i odejmowanie, skojarzenia, alfabet, zabawy literami i głoskami (ćwiczenia percepcji słuchowej), pierwsze litery wyrazów, sylaby, samogłoski, spółgłoski. Był to dla wspólny czas spędzany przed komputerem. W naszym przypadku taka wspólna forma spędzania wolnego czasu, była też ciekawą i rozwijającą alternatywą terapeutyczną. Możemy powiedzieć, że komputer wykorzystywany w rozsądny sposób  ułatwił Szymonkowi na początkowym etapie zdobywanie wiedzy, osłuchiwanie się z językiem, wspomógł umiejętności czytania i pisania. Z kolei jeśli chodzi o oglądanie telewizji, przede wszystkim bajek to zawsze w miarę możliwości robiliśmy to aktywnie z synem. Był to czas na wyjaśnianie mu na bieżąco zachowań poszczególnych bohaterów i komentowanie tego wszystkiego co dzieje się w danej bajce. Później pod wpływem wszechobecnej reklamy zaczęliśmy chodzić na niektóre wybrane prze syna bajki do kina. Na pierwszy seansie byliśmy całą czwórką, aby zapewnić mu poczucie bezpieczeństwa i pokazać, że wszyscy możemy się dobrze bawić. Większość seansu przesiedział mi na kolanach, ponieważ był zaskoczony akustyką sali kinowej, ciemnością i w niektórych głośniejszych momentach bajki musiałem mu lekko zatykać uszka. Pierwsza wizyta w kinie była dla Szymonka ciekawym przeżycie, doznaniem, była też okazją do wielu rozmów związanych z sama bajką jak i przygotowaniami zdrowych przekąsek, które zabraliśmy na seans.

Rodzice muszą pamiętać, że organizacja czasu wolnego swojego dziecka ma ogromny wpływ na rozwój jego osobowości, pasji i szeroko pojętej kreatywności. Na pewno w natłoku zajęć, problemów dnia codziennego nie jest to sprawa prosta. Dziecko aktywnie spędzające czas
z rodzicami ma możliwość wykonywania zajęć twórczych, zaspokaja w ten sposób swoje potrzeby, rozwija indywidualne zainteresowania. Dobrze zorganizowany czas zapewnia mu przede wszystkim prawidłowy rozwój fizyczny, intelektualny, emocjonalny i społeczny.