Kasza jaglana

Proso (kasza jaglana), nazywane jest też polskim ryżem, należy do najstarszych roślin uprawnych. W starożytności było rozpowszechnione przede wszystkim w Azji i Europie.  Przez długi czas proso było niedoceniane, popadło w zapomnienie. Zostało wyparte przez inne rośliny zbożowe i ziemniaki. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku zaczęto ponownie interesować się prosem ze względu na cenne walory odżywcze i dietetyczne.  Przetwory z tego zboża, czyli kasza i mąka zaczęły gościć w jadłospisach dzieci uczulonych na gluten, wegetarian, ludzi chcących zdrowo się odżywiać, zaczęto dostrzegać jego właściwości profilaktyczne.

Z ziarniaków prosa wytwarza się jagły, czyli popularnie mówiąc kaszę jaglaną. Powstaje ona w wyniku omłócenia i wyczyszczenia nasion po usunięciu z nich twardej łuski. Na rynku dostępne są także płatki jaglane, które mają podobne walory pokarmowe do kaszy. Trzecim artykułem z prosa jest mąka jaglana.

Ziarniaki prosa zawierają znaczne ilości fosforu, cynku, jodu, potasu, sodu, magnezu i bromu, witaminy B1 i B2 dwukrotnie więcej niż ziarniaki pszenicy i żyta. Jest źródłem krzemu i wysokiej jakości białka. Pod względem zawartości tłuszczu i białka kasza jaglana przewyższa popularną kaszę jęczmienną i gryczaną. Działa przeciwgrzybiczbbo, szczególnie polecana jest dla osób cierpiących na drożdżycę (candida albicans).

Kasza jaglana jest lekkostrawna i wzmacnia pracę śledziony, trzustki, żołądka a także nerek. Ma działanie wzmacniające, a to za sprawą jej odczynu alkalicznego (jedyny wśród zbóż), który podnosi odporność organizmu. Jest zasadotwórcza, wspomaga trawienie.

Pomocna przy infekcjach, biegunkach, niestrawności i cukrzycy. Ma działanie osuszające i usuwa wilgoć z organizmu, a prażenie przed gotowaniem wzmacnia ten proces. Kaszę jaglaną zaleca się na chore oskrzela i mokry, odrywający kaszel, ma działanie antywirusowe.

Kasza jaglana jest wykorzystywana do przyrządzania różnych potraw na przykład zup na wodzie i mleku, zapiekanek różnego rodzaju. Może być składnikiem nadzienia drobiu, pierogów. Stanowi doskonały dodatek do dań mięsnych oraz słodkich. Kaszę i płatki jaglane można łączyć doskonale z twarogiem, owocami, mlekiem.

Kaszę jaglaną gotuje się podobnie jaki inne kasze w stosunku 2:1, biorąc na szklankę kaszy 2 szklanki wody. Czasami można usłyszeć opinie, iż kasza jaglana jest niesmaczna ze względu na smak goryczki i że jej konsystencja jest mało przyjazna, pozostawia wiele do życzenia by zjeść ją ze smakiem. Dobrze przygotowana świeża kasza jaglana jest słodka, natomiast gorzka i ostro pachnąca jest kaszą zjełczałą i nie powinno się takiej jeść.

Przed ugotowaniem dobrze jest kaszę jaglaną delikatnie sprażyć na wolnym ogniu, aż do momentu kiedy zacznie ładnie pachnieć uważając, aby się nie przypaliła. Następnie na dużym drobnym sitku płuczemy ją pod bieżącą wodą, potrząsając sitkiem, aż zacznie wypływać przeźroczysta woda. Przepłukaną pod kranem kaszę przelewamy wrzątkiem, aby uniknąć posmaku goryczki. Kaszę jaglaną wrzucamy na gotującą wodę dodając 1 łyżeczkę soli i 2 łyżki oleju i na początku delikatnie mieszamy, aby kasza nie przywarła do dna garnka. Gotujemy na małym ogniu około 15 minut i obserwujemy. Wyłączamy źródło ciepła i przykrywamy garnek pokrywką na kilka minut, a następnie zdejmujemy ją i pozwalamy odparować ewentualnemu nadmiarowi wody. Kaszy nie mieszamy w trakcie gotowania, ponieważ zrobi się z niej papka.