Pistacje

Pistacja (ang. Pistachia) należy do rodziny Nanerczowatych, pochodzi z pogranicza Azji Środkowej i Azji Mniejszej, na której terenie znana jest przynajmniej od 2000 lat. W obecnych czasach uprawiana jest najczęściej w Turkmenii, Afganistanie, Iranie, Iraku, Syrii, Izraelu, Turcji, a także w Basenie Morza Śródziemnego (Włochy, południe Francji, Grecja, Tunis) i nad Morzem Czarnym, głównie w Bułgarii.

Owocem pistacji jest pestkowiec o owalnym kształcie, lekko zakrzywiony na końcach, wyglądem przypomina owoc oliwki. Zewnętrzna jego okrywa jest niejadalna, cienka jak u migdała. Podczas dojrzewania jej zielona barwa zmienia się w żółtą i purpurową, a w dalszym etapie pęka i odpada. Okrywa ma zastosowanie jako surowiec do wyrobu cennych barwników, stosowanych do barwienia jedwabiu i dywanów.

Wewnątrz miękkiej okrywy znajduje się pestka, a w niej jadalne nasienie o długości do
2,5 cm, a jego średnica wynosi do 1,4 cm. Skorupka okrywająca nasienie jest najczęściej tak cienka, iż można ją rozłupać palcami. Dojrzewające nasiona pękają z reguły jeszcze na drzewach i to ułatwia wydobycie go ze środka. Trudniej natomiast wydobywa się nasienie, jeżeli skorupka nie jest pęknięta i przy tym zabiegu najczęściej dochodzi do rozłupania pistacji i w Indiach takie pęknięte owoce nazywane są śmiejącymi się orzechami.

Orzechy pistacjowe zawierają od 43-62% tłuszczu, od 19-23% białka, i od 15-18% cukru. Zawierają też luteinę, wapń, magnez, mangan, potas, cynk, fosfor, witamina C, witaminy z grupy B. Orzechy te posiadają właściwości antyoksydacyjne, są zdrową przekąską. Są bardzo smaczne, przyjemnie pachnące, słodkie, delikatnie oleiste i różnią się od wszystkich pozostałych orzechów piękną, jasnozieloną barwą, pistacjowym kolorem. Oryginalna barwa jest powodem wysokiej ceny orzechów pistacjowych. Pistacje spożywane są na surowo, mają też szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym i cukierniczym ze względu na ich smak i aromat, głównie do wyrobu lodów, budyni, nadzienia do cukierków, marcepanów, tortów, ciast i ozdabiania, dekorowania wyrobów cukierniczych.. Są też używane do sporządzania  likierów: Mastica, Raki.

W Indiach orzechy pistacjowe smażone na maśle, albo tłuszczu roślinnym i spożywane na gorąco należą do najdroższych, najbardziej wyszukanych przysmaków. Najwięcej orzechów pistacjowych w stanie świeżym lub solonych spożywa się w Azji Mniejszej.