Epidemiologia autyzmu

Autyzm występuje na całym świecie. Dotyka ludzi o różnej narodowości i z różnych grup społecznych. Bardzo niepokojący jest fakt, iż liczba osób z tym zaburzeniem ciągle rośnie, co oznacza, że coraz więcej dzieci, młodzieży i dorosłych a także ich rodzin będzie potrzebować specjalistycznej pomocy. Niezależnie od zróżnicowania dostępnych informacji można stwierdzić, że autyzm (w znaczeniu autystycznego spektrum zaburzeń) występuje częściej niż zespół Downa, rozszczep kręgosłupa czy cukrzyca.

Pierwsze badania epidemiologiczne dotyczące autyzmu dziecięcego wskazywały, że wynosi ono 2-5 na 10 000 urodzeń, to późniejsze badania dowodziły częstszego występowania tego zaburzenia w populacji dziecięcej. Kryteria diagnostyczne autyzmu zmieniały się w ostatnich latach  stąd wynikają takie rozbieżności w diagnostyce.

Większość badań naukowych nad epidemiologią autyzmu prowadzona jest w USA, ponieważ tam zaczęła się epidemia tej współczesnej choroby. Biorąc pod uwagę statystki wyniki są zatrważające, w Stanach Zjednoczonych przyrost osób dotkniętych tą chorobą szacuje się na 15% rocznie, najszybszy pośród wszystkich chorób umysłowych (niestety, autyzm ciągle jest tak klasyfikowany). Autyzm jest trzecią co do częstości występowania chorobą umysłową w USA, dotyka 1:166 dzieci.

W Europie dopiero zaczyna być rozpoznawany problem autyzmu, nie jest do końca na niego przygotowana, nawet Wielka Brytania, która dostrzegła go jako pierwsza (ostatnie statystyki wspominają o tym, że dotknięte tam jest jedno na 80 dzieci) nie ma jeszcze gotowych rozwiązań, jak poradzić sobie z problemem leczenia i edukacji dzieci dotkniętych autyzmem, ani jak rozwiązać problem dorosłych autystyków, niezdolnych do samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie.

Jak podaje G. Jagielska autyzm dziecięcy występuje wielokrotnie częściej u płci męskiej, a stosunek rozpowszechnienia autyzmu u płci męskiej w porównaniu z żeńską wynosi od 3:1 do 5,7:1. Przewaga liczebna chłopców jest szczególnie wysoka wśród chorych z prawidłowym poziomem inteligencji. Dane te wskazują, że płeć męska cechuje się większą podatnością na działanie czynników patogennych będących przyczyna autyzmu.

Według P. Randalla i J. Parkera w świetle badań wśród dzieci występuje na 10 000 przypadków 4,5 przypadków autyzmu. Dane statystyczne są sporne aczkolwiek oparte na badaniach przeprowadzonych na szeroką skalę w USA i Wielkiej Brytanii. Od 15 do 20 dzieci na 10 000 wykazuje natomiast zachowania podobne do autyzm. Dane innych państw różnią się, a przyczyną tych rozbieżności mogą być różne kryteria diagnostyczne, oceny badaczy, wpływ środowiska a także czynniki genetyczne.

Polsce nie przeprowadzono dotąd badań populacyjnych nad autyzmem zakrojonych na dużą skalę. Można natomiast założyć, że wskaźniki epidemiologiczne nie odbiegają u nas od ustalonych w krajach o podobnej kulturze i środowisku geograficznym. Wskaźniki jednak pokazują, iż jest przyrost zachorowań i to duży.  Według najnowszych wyników badań w latach siedemdziesiątych w USA na autyzm cierpiało 1 dziecko na 2500-3000 osób. Obecnie choruje 1na 60-80. Inne badania przeprowadzone w 14 stanach w USA wskazują na to, iż ogólnie autyzm jest diagnozowany u 1 na 88 dzieci, w tym chłopcy: 1 na 54, dziewczynki: 1 na 252. Średnia wieku rozpoznania autyzm to 4 lata.

Badania pokazują, że bardzo mała grupa dzieci cierpiących na autyzm (mniej niż 5%) może osiągnąć, jako dorosły, normalny poziom funkcjonowania, lecz nawet wśród tej grupy pewne cechy autystyczne zostaną zachowane.

BIBLIOGRAFIA

1. Czajkowska-Majewska M. D., Szczepienia, a epidemie chorób mózgu u dzieci,
   „ Autyzm” 2011, nr. 11.
2. Green G., Wczesna interwencja behawioralna, [w:] Modele zachowań oraz współpraca
   z dziećmi autystycznymi, C. Maurice (red.), Wyd. LTW, Warszawa 2007.
3. Jagielska G., Epidemiologia całościowych zaburzeń rozwoju, [w:] Autyzm i zespół Aspergera, J. Komender, G. Jagielska, A. Bryńska (red.), Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.
4. McCandless J., Dzieci z głodującymi mózgami, Wyd. Fraszka Edukacyjna, Warszawa 2007. 5. Pisula E., Autyzm, przyczyny, symptomy, terapia, Wyd. Harmonia, Gdańsk 2010.
5. Pisula E., Małe dziecko z autyzmem, Wyd. GWP., Sopot 2010.
6. Pflegel P., Przegląd badań, „ Autyzm” 2012, nr 12.